اسد بن عبیداَسَد بن عُبَيد هَدْلى نام یک یهودی مسلمان شده در زمان پیامبر اسلام می‌باشد. [۱]
الطبقات، ج۸، ص۲۴۷.
[۲]
السیرة‌النبویه، ج۳، ص۲۳۸.
[۳]
اسدالغابه، ج۱، ص۲۰۲.
۱ - شرح حال و نسباز زندگانی او اطلاع چندانی در دست نیست، جز آنکه او و پسر عموهایش اسید (اسد) [۶]
اسدالغابه، ج۱، ص۲۰۲.
و ثعلبه، فرزندان سعیه همگی از یهودیان بنی‌هدل (هذیل) [۸]
جامع‌البیان، مج۱۱، ج۲۰، ص۱۸۳.
بودند و بنی‌هدل در شجره نسب خود با بنی‌قریظه و بنی‌نضیر، به نیای واحدی می‌رسند. [۹]
السیرة‌النبویه، ج۳، ص۲۳۸.
[۱۰]
اسدالغابه، ج۱، ص۲۰۲.
این سه با بنی‌قریظه می‌زیستند، [۱۵]
المغازی، ج۲، ص۵۰۳.
به همین دلیل برخی آنها را، به خطا از بنی‌قریظه دانسته‌اند. ۲ - طریقه اسلام آوردنبنابه نقلی یکی از بزرگان یهود به نام ابن‌هیّبان که برای ادراک محضر پیامبر (صلی الله علیه وآله)سختی معیشت در یثرب را به آسایش در شام ترجیح داده بود، هنگام مرگ خود آنان را از ظهور پیامبر موعود آگاه ساخت و گوشزد کرد که مبادا دیگران در ایمان به او بر شما سبقت گیرند. [۱۸]
دلائل‌النبوه، ج۴، ص۳۱.
این سه نفر در شب آن‌روزی که بنی‌قریظه به حکم سعد بن معاذ تسلیم گردیدند، سخنان ابن‌هیّبان را به بنی‌قریظه یادآور شدند و از آنان خواستند تا به پیامبر ایمان بیاورند. سپس خود ایمان آورده، در همان شب به پیامبر پیوستند؛ بدین‌گونه نه تنها جان خود و خانواده خویش را حفظ کردند، بلکه دارایی آنها نیز باز گردانده شد. احبار یهود گفتند: اینان از فرومایگان یهودند که آیین پدران خود را رها‌کردند. آیات ۱۱۳-۱۱۴ آل‌عمران در رد سخنان ایشان نازل شد: «لَیسوا سَواءً مِن اَهلِ‌الکِتبِ اُمَّةٌ قائِمَةٌ یَتلونَ ءایتِ اللّهِ ءاناءَ الَّیلِ وهُم یَسجُدون... مِنَ الصّلِحِین» و خداوند این‌گونه آنها را از صالحان شمرد و غیر قابل مقایسه با بنی‌قریظه معرفی کرد. [۲۴]
جامع‌البیان، مج۳، ج۴، ص۷۱.
[۲۵]
اسباب النزول، ص۱۰۲.
[۲۶]
تفسیر قرطبی، ج۴، ص۱۱۳.
بنا به روایتی، اسید و ثعلبه، فرزندان سعیه در زمان حیات پیامبر از دنیا رفتند. ۳ - فهرست منابعاسباب النزول، واحدی؛ اسدالغابة فی معرفة الصحابه؛ الاصابة فی تمییز الصحابه؛ جامع‌البیان عن تأویل آی القرآن؛ الجامع لاحکام القرآن، قرطبی؛ دلائل النبوة و معرفة احوال صاحب الشریعه؛ السیرة النبویه، ابن‌هشام؛ الطبقات الکبری؛ کتاب الوافی بالوفیات؛ المغازی. ۴ - پانویس
۵ - منبعدائرةالمعارف قرآن کریم برگرفته از مقاله اسد بن عبید. |